ตรวจความดันด้วยตนเองทำอย่างไร และสำคัญอย่างไร

ความดันโลหิตสูง นับเป็นอีกหนึ่งปัญหาสุขภาพของคนไทย จากสถิติพบว่ามากกว่า 1 ใน 4 ของคนไทยที่มีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป มีปัญหาความดันโลหิตสูง โดยประมาณ 50% ไม่รู้ว่าตนเองมีภาวะความดันโลหิตสูง และมากกว่า 90% มีความดันโลหิตสูงโดยไม่ทราบสาเหตุตัวเลขค่าความดันโลหิต มีความหมายอย่างไร ? 

เมื่อเลือดถูกผลักดันให้ไหลไปตามเส้นเลือดใหญ่ก็จะมีความดัน (แรงต่อหน่วยพื้นที่) กระทำต่อผนังหลอดเลือดโดยอ้างเป็นตัวเลขความดันโลหิตที่เราวัดกัน และแสดงเป็นตัวเลขระดับบนซึ่งเป็นการวัดความดันระหว่างช่วงของกรหดตัวของกล้ามเนื้อหัวใจ ส่วนตัวเลขระดับล่าง ซึ่งวัดความดันโลหิต เมื่อเลือดไหลเข้าห้องหัวใจขณะคลายตัว โดยตัวเลขความดันบนและล่างนี้เปลี่ยนค่าไปตามอายุ เพศ น้ำหนัก และองค์ประกอบอื่นๆอีกหลายอย่าง เช่น ค่าความดันโลหิตจะสูงขึ้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้น มีน้ำหนักตัวเกิน ดื่มสุรา มีอารมณ์เครียด เป็นต้น หน่วยที่ใช้วัดแสดงเป็นมิลลิเมตรปรอท (mm.Hg)

ความดันโลหิตสูงปานกลาง ขั้นที่2 มักไม่มีอาการอะไรแสดงเหมือนผู้ที่มีสุขภาพแข็งแรงดีทั่วไป แต่มีการทำลายอวัยวะต่างๆไปทีละน้อยอย่างช้าๆ จนเกิดผลแทรกซ้อนที่สำคัญมาก คือ หัวใจล้มเหลว หัวใจขาดเลือด ไตเสื่อมสมรรถภาพ อัมพฤกษ์ อัมพาต พร้อมๆกับความดันโลหิตที่สูงขึ้นทีละน้อย เนื่องจากผนังหลอดเลือดแดงเกิดหนาตัวขึ้นและรูเล็กลงทำให้เลือดไปเลี้ยงอวัยวะต่างๆลดลง ส่งผลให้การทำงานของอวัยวะนั้นไม่ปกติ และเมื่อปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้รักษาเป็นเวลานาน ความดันโลหิตจะยิ่งสูงมากขึ้นและแสดงอาการรุนแรงได้ เช่น เลือดกำเดาไหล ตามองไม่เห็นชั่วคราว เหนื่อยง่าย เจ็บหน้าอก ปวดศีรษะ เป็นต้น

ทำอย่างไรจึงจะทราบล่วงหน้าได้ว่า อาจมีความดันโลหิตสูง  มากกว่า 50% ของผู้ที่มีความดันโลหิตสูงจะบอกว่าไม่ทราบมาก่อนว่าตนเองมีความดันโลหิตสูง และมักเกิดภาวะแทรกซ้อนของโรคแล้ว การค้นหาว่าตนเองมีความดันโลหิตสูงหรือไม่ จะสามารถช่วยป้องกันอันตรายจากภาวะแทรกซ้อนดังกล่าวได้ โดยควรปฏิบัติดังนี้

มีเครื่องวัดความดันไว้ประจำที่บ้าน โดยวัดความดันได้เองทุกวัน วันละหลายครั้งตามต้องการ ปกติควรวัดหลังตื่นนอนตอนเช้าและ ตอนกลางวันขณะทำกิจวัตรประจำวัน ทำให้ทราบการแปรปรวนของค่าความดันโลหิตในเวลาต่างๆของชีวิตประจำวัน ซึ่งถ้าวัดเฉพาะตอนไปโรงพยาบาล ก็อาจจะไม่ได้ข้อมูลตรงนี้

วัดความดันทั้งที่บ้านและที่ทำงาน ซึ่งเป็นสิ่งแวดล้อมที่แตกต่างกัน จากสถิติพบว่ามีคนจำนวนไม่น้อยที่วัดความดันโลหิตแล้วพบว่า สูงเฉพาะตอนพบหมอหรืออยู่ในโรงพยาบาล

การติดตามและทราบค่าความดันโลหิต ของตัวเองย่อยทำให้รู้สึกว่าต้องเอาใจใส่ตัวเองในการป้องกัน หรือรักษาโรคในผู้ที่มีภาวะความดันโลหิตสูงแล้ว และผลการรักษาก็จะดีตามมาด้วย

บันทึกค่าความดันโลหิตที่วัดได้ และนำมาแสดงให้แพทย์ตามนัดหรือเมื่อพบความผิดปกติ

จะเลือกซื้อเครื่องวัดความดันโลหิตแบบไหนดี ?  เทคโนโลยีปัจจุบันทำให้ท้องตลาดผลิตเครื่องวัดความดันโลหิตออกมาจำหน่ายมากมาย การรู้จักเลือกซื้อเครื่องวัดความดันจะช่วยให้สามารถใช้ประโยชน์ได้คุ้มค่าและยาวนาน ดังนี้

ขนาดของสายรัดแขนมีหลายขนาด โควรเลือกให้เหมาะกับขนาดแขนของเรา เพราะขนาดเล็กหรือใหญ่ไปจะทำให้ค่าความดันโลหิตคลาดเคลื่อนไปได้

เลือกเครื่องที่สามารถอ่านค่าตัวเลขความดันโลหิตที่วัดได้โดยง่าย มีหน้าจอแสดงผลให้เห็นได้ชัดเจน ไม่จำเป็นต้องใช้หูฟังแบบเครื่องรุ่นเก่าที่ต้องอาศัยพยาบาลที่มีความชำนาญในการฟัง

ควรเก็บและพกพาได้สะดวก สามารถนำไปใช้งานได้ทุกสถานที่ ทุกเวลา

มีความเที่ยงตรง แม่นยำในการวัด ผ่านการสอบเทียบค่าที่ได้มาตรฐานสากลรับรอง

…ค่าความดันโลหิต เป็นข้อมูลที่สำคัญมากเป็นอันดับหนึ่งที่แพทย์ใช้ในการประเมินสภาพอาการผู้ป่วย การวินิจฉัยโรคและการติดตามผลการรักษาโรคนั้นๆ รวมถึงการติดตาม…ภาวะความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้น ทั้งในระยะเฉียบพลันและเรื้อรัง …

ติดตามเนื้อหาดีๆ น่าอ่านได้ที่ rosiewear.com อัพเดตทุกสัปดาห์